‘Ortak Akıl Toplantıları’nın 23. durağı Adana Hacı Sabancı OSB oldu

Turkishtime ve Halkbank’ın organize sanayi bölgelerinde gerçekleştirdiği ‘Ortak Akıl Toplantıları’nın 23.’sü Adana Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi’nde (AOSB) gerçekleştirildi. Prof. Dr. Ercan Gegez’in moderatörlüğünde düzenlenen toplantıda; Adanalı sanayiciler ile AOSB’nin potansiyelleri, sorunları ve alınması gereken önlemler masaya yatırıldı.
Adana’nın sanayide sahip olduğu gücü 42 yıldan bu yana daha da derinleştiren AOSB, kesintisiz üretimi ve gelişimiyle Türk sanayisinin güneydeki üretim üssü konumunda. Türkiye’de bulunan 330 OSB arasında; fiziki şartlar, hacim, büyüklük ve ticari kapasitesi ile ilk altı OSB içinde yer alan AOSB, 17 milyon metrekarelik alanda faaliyet gösteriyor. AOSB, tarıma elverişli olmayan bir alan üzerinde kurulmasının verdiği avantajla yakın zamanda genişleyerek, yaklaşık 25 milyon metrekarelik bir alan ile Türkiye’nin en büyük OSB’lerinden biri olmaya aday.

500 firma faaliyet gösteriyor
Şu anda yaklaşık 500 firmanın yer aldığı AOSB, 40 bin kişiye istihdam imkânı sağlarken; bu rakam Adana’daki toplam istihdamın yüzde 15’ini ifade ediyor. Yıllık yaklaşık 2 milyar dolarlık ihracatın yapıldığı Adana’da, söz konusu rakamın 1.2 milyar doları AOSB’de yer alan sanayiciler tarafından gerçekleştiriliyor.
Yatırımcı için birçok lojistik imkânı bir arada sunan AOSB; Adana Havalimanı’na 28 kilometre, Mersin Limanı’na 98 kilometre, İskenderun Limanı’na 80 kilometre, Yumurtalık Limanı’na 40 kilometre, Ceyhan Enerji İhtisas Endüstri Bölgesi’ne 31 kilometre mesafede yer alıyor. Bölgenin güneyinde D-400 Devlet Karayolu ve TCDD Demiryolu’na ait İndirme Bindirme İstasyonu ve TEM Otoyolu’nun yer alması, bölgedeki sanayicilere lojistik anlamda ciddi bir avantaj sağlıyor.
Meslek yüksekokulu ve teknik lise ile sanayicilerin ara eleman ihtiyacının karşılanmaya çalışıldığı Adana Hacı Sabancı OSB, yatırımcısına sunduğu imkânlarla da cazibe merkezi olma özelliğini koruyor. Bünyesinde yer alan; ticaret merkezi, kamu kampüsü, proje ofisi, banka şubeleri, sağlık ocakları, polis merkezi, itfaiye, alışveriş merkezi, 122 Acil Servis, SGK Merkez Müdürlüğü, noter, İŞKUR şubesi, Gümrük Müdürlüğü, camileri ve eğitim hizmetleri ile başlı başına bir kenti andıran AOSB, sanayicilere günlük işlerini bölge içerisinde yapabilecekleri her türlü imkânı sunuyor.

OSB’yi geleceğe taşıyacak 10 parametre:
Toplantıda, Adana Hacı Sabancı OSB’nin hızla değişen küresel rekabet koşullarında güçlü bir oyuncu olabilmesi ve potansiyellerini ortaya koyabilmesi için bölge sanayicilerinin katılımlarıyla aşağıdaki 10 parametrede görüş birliğine varıldı:

1. Kalifiye ve yetişmiş elemanın desteklenmesi:
Türkiye’de insan kaynakları ciddi bir problem olarak değerlendiriliyor. Söz konusu tablo ile önümüzdeki 15 yıl içinde sanayi için nitelikli bir istihdam bulma şansı olmayacağı öngörülüyor. Bu nedenle, endüstri meslek liselerinin ve üretimde çalışacak tüm mühendisliklerin sanayideki işbirliği staja dayalı olmalı (en az 1 yıl) ve bu mecbur koşulmalı.

2. Teşviklerin yeniden revize edilmesi:
Verilen teşviklerin ilelebet olmaması, bu anlamda devletin stratejik sektörleri belirlemesi şart. İlk başta ikamesi olan sektörlerin seçilmesi gerekiyor. Ardından da; teşvik bölgesel değil sektörel olmalı. Stratejik bir yatırımı İstanbul’da yapan da, Adana’da yapan da, Erzurum’da yapan da aynı teşvikten yararlanmalı. Bu noktada, yöresel teşviklerin kaldırılması bekleniyor.

3. Ulaşım ve lojistik imkânların iyileştirilmesi için ‘Uydukent’in kurulması:
Şehir merkezinden AOSB’ye toplu taşıma imkânının bulunmaması bölgede çalışmanın cazibesini perdeliyor. Bu nedenle, servislerin yanı sıra ulaşımda toplu taşıma alternatifinin de sunulması gerekiyor. Ayrıca, toplu ulaşımdan sonra OSB içerisinde de (alanın büyüklüğü sebebiyle yaya olarak ilerlemek zor olduğu için) personelin ulaşımını kolaylaştırmak adına çalışmaların yapılması gerekiyor. AOSB’ye ulaşımı kolaylaştırmak adına ‘Uydukent’ yapılması önerisi söz konusu. Bu gerçekleşirse çalışanların AOSB’ye ulaşımının kolaylaşacağı belirtiliyor.

4. Üretimde çalışmanın cazibesi artırılmalı:
Üretimde çalışacak endüstri meslek liseleri ve üretim mühendislerinin çalışma yılları SGK’dan emekli olurken çalışma yılına dahil edilerek, diğer sektörlere karşı üretimde çalışmak cazip hale getirilmeli. SGK üzerinden sağlanan erken emeklilik opsiyonu üretime bir destek olabilir.

5. Sanayi envanterinin doğru ele alınıp, yöresel kalkınma planının hazırlanması:
Her sanayici Sanayi Sicil Belgesi alıyor. Tüm bilgiler belgelerde var; fakat bunları okuyacak merkezi bir sistem bulunmuyor. Sanayi Teknoloji Müdürlüğü’nün 81 il için hazırlamış olduğu 81 tane sanayi envanteri bulunuyor. Ancak, verileri okuyacak yetkin personel ve sistem eksikliği söz konusu. Bu eksikliğin bir an önce giderilmesi yönündeki beklentiler giderek artıyor. Öte yandan, bölgesel ya da yerel olarak bir kalkınma planının yapılmasının Adana’ya ivme kazandıracağı düşünülüyor.

6. Ar-Ge ile ilgili bir takım kolaylıkların sağlanması:
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından Ar-Ge merkezi statüsüne kavuşabilmek ve Ar-Ge teşviklerinden faydalanabilmek için en az 15 kişiyi istihdam ettirme şartı aranıyor. Oysa ki, AOSB’deki birçok firmanın 15 kişiyi istihdam ettirecek bir Ar-Ge çalışması henüz söz konusu değil. Bölge sanayicileri her fırsatta bu sayının aşağıya çekilmesinin gerektiğini altını çiziyorlar. Buna ek olarak, Ar-Ge ile ilgili TÜBİTAK’ın tüm teşviklerinin özellikle üretim noktasında artırılması ve personel sayılarının azaltılması gerektiği düşünülüyor.

7. Finansa ulaşımın kolaylaştırılması:
Kredilerde destek bekleyen AOSB’de yer alan sanayiciler, Türkiye ekonomisine artı değer sağlayan bir bölge olarak gerek bankalar, gerekse de devlet nezdinde finans anlamında desteklenmeyi bekliyor. Diğer yandan, kendi kaynağı ile alt ve üst yapı çalışmalarını sürdüren bölge, kaynağa erişim noktasında sesini duyurmaya çalışıyor.

8. İhracat ve markalaşma için kolektif çalışma:
Marka ve ihracatın bir arada düşünülmesi gerekiyor. Marka olmadan ihracat, ihracat olmadan da marka olmak mümkün değil. Bu anlamda birlik olup, bir pazarlama şirketi kurarak, hem kolayca bir marka oluşturmanın, hem de ihracatın yolu açılabilir. İhracat ve markalaşma için kolektif çalışmaya ihtiyaç duyuluyor.

9. Sürdürülebilir enerji kaynaklarının göz ardı edilmemesi:
AOSB, güneş enerjisi kullanımı ile kendi kaynağından yararlandığı gibi, Türkiye’yi GES’e de (güneş enerji santralleri) yönlendiriyor. Bu anlamda, bölge sanayicisi sürdürülebilir enerji kaynaklarının desteklenmesi gerektiği noktasında hem fikir.

10. Girişimcilerin desteklenmesi:
Adana’da bir ekosistem kurulmadığı gibi, girişimciler de desteklenme noktasında sıkıntı yaşıyor. Bu anlamda, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın yapısının değişmesi yönünde bir beklenti söz konusu. Üretime yönelik, hiyerarşik olmayan ve lokale daha fazla yayılan bir sistem oluşturulmalı. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı çatısı altında yer alan Merkezi Genel Verimlilik Müdürlüğü’nün AOSB bünyesine alınmasının daha faydalı olacağı vurgulanıyor.